ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KIỂM TRA HỌC KÌ II

I. GIỚI HẠN NỘI DUNG ÔN TẬP.

          1. Đọc – hiểu: (3 điểm) Đọc văn bản và trả lời câu hỏi:

(Lưu ý: Văn bản có thể là đoạn thơ hoặc đoạn văn xuôi; trong chương trình hoặc ngoài chương trình Ngữ văn 11)

- Các phương thức biểu đạt chính của văn bản.

- Xác định biện pháp tu từ trong văn bản.

- Xác định ý nghĩa của câu văn, câu thơ trong văn bản.

- Viết đoạn văn ngắn (khoảng 5 đến 7 câu), trình bày suy nghĩ về một sự việc, chi tiết trong văn bản?

2. Làm văn: NLVH (7.0 điểm)

- Tràng giang – Huy Cận

- Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử

- Chiều tối – Hồ Chí Minh

- Từ ấy – Tố Hữu

II. PHẦN TIẾNG VIỆT.

1. 1.    Phương thức biểu đạt: Yêu cầu nhận diện phương thức biểu đạt

2. Biện pháp tu từ:

III. PHẦN LÀM VĂN.

1. Bài  “Tràng giang” ( Huy Cận)

a. Tác giả

- Huy Cận (1919-2005) là nhà thơ lớn, một đại biểu xuất sắc của phong trào Thơ Mới với hồn thơ ảo não.

- Tác phẩm tiêu biểu:

+ Trước cách mạng tháng 8: Lửa thiêng, Kinh cầu tự, Vũ trụ ca.

+ Sau cách mạng tháng 8: Trời mỗi ngày lại sáng, Đất nở hoa, Chiến trường gần đến chiến trường xa...

- Thơ Huy Cận hàm xúc, giàu chất suy tưởng triết lí.

b. Bài thơ “Tràng giang”

- Xuất xứ: “Lửa thiêng”

- Hoàn cảnh sáng tác: Vào mùa thu năm 1939 khi đứng trước sông Hồng mênh mông sóng nước.

- Về nghệ thuật:

+ Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố cổ điển và hiện đại.

+ Nghệ thuật đối, bút pháp tả cảnh giàu tính tạo hình, hệ thống từ láy giàu giá trị biểu cảm.

- Về nội dung: Vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên, nỗi sầu của cái tôi cô đơn trước vũ trụ rộng lớn, niềm khát khao hòa nhập với đời và lòng yêu quê hương đất nước tha thiết.

2. Bài  “Đây thôn Vĩ Dạ” ( Hàn Mặc Tử )

a Tác giả: ( 1912 – 1940)

- Tên thật là Nguyễn Trọng Trí: quê Lệ Mĩ, huyện Phong Lộc, tỉnh Đồng Hới.

- Xuất thân trong một gia đình viên chức nghèo, theo đạo thiên  Chúa.

- Bản thân: lúc nhỏ sống với mẹ ở Quy Nhơn, Có 2 năm học trung học tại Huế. Làm viên chức ở sở đạc điền Bình Định, sau đó vào Sài Gòn làm báo, viết  văn. Đến năm 1936 mắc bệnh phong về Quy Nhơn và mất tại trại phong Quy Hoà.

-> Là Người có một số phận đau thương và bất hạnh đến nghiệt ngã. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến hồn thơ của ông. Thơ Hàn Mặc Tử vừa hồn nhiên trong trẻo, chứa chan tình yêu đời, yêu cuộc sống; vừa quằn quại, đau đớn.

b. Bài thơ: “Đây thôn Vĩ Dạ”

- Nội dung: “Đây thôn Vĩ Dạ” là bức tranh đẹp về một miền quê đất nước,  là tiếng lòng của một con người tha thiết yêu đời, yêu người.

- Nghệ thuật: Trí tưởng tượng phong phú, hình ảnh sáng tạo có sự hòa nguyện giữa thực và ảo, thủ pháp lấy động tả tĩnh, sử dụng câu hỏi tu từ, so sánh, nhân hóa…

3. Bài “Chiều tối” ( Hồ Chí Minh )

a Tác giả: Hồ Chí Minh là người anh hùng giải phóng dân tộc, là nhà thơ lớn của nước ta. Sự nghiệp chính của Người là phấn đấu cho sự độc lập, tự do và cơm áo, hoà bình của nhân dân ta.

b. Bài thơ: Chiều tối

- Nội dung:

+ Thông qua bức tranh thiên nhiên, cuộc sống lao động của con người, ta cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ: vượt lên trên tất cả là tình yêu thiên nhiên, tình yêu cuộc sống.

+  Sự kết hợp hài hoà giữa chất tình và chất thép, thi sĩ và chiến sĩ.

- Nghệ thuật: tính chất vừa cổ điển vừa hiện đại.

+ Cổ điển: đề tài, thể thơ, hình ảnh thơ, tính hàm súc, ước lệ tượng trưng…

+ Hiện đại: sự vận động của từ thơ, hình ảnh thơ từ bóng tối ra ánh sáng; con người là hình ảnh trung tâm; cảm nhận, tâm hồn, tư duy, nghị lực mới mẻ của nhà thơ…

4. Bài “Từ ấy” ( Tố Hữu )

a Tác giả: (1920 – 2002)

- Tố Hữu tên khai sinh Nguyễn Kim Thành, quê làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, Tỉnh Thừa Thiên – Huế.

- Sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với sự nghiệp cách mạng, thơ ông luôn gắn bó và phản ánh chân thật những chặng đường Cách mạng đầy gian khổ, hi sinh nhưng cũng nhiều thắng lợi vẻ vang của dân tộc Việt Nam.

b. Bài thơ: Từ ấy

- Nội dung:   Bài thơ diễn tả niềm vui sướng say mê mãnh liệt của Tố Hữu trong buổi đầu nhận thức được lý tưởng cộng sản và tác dụng kỳ diệu của lý tưởng đối với nhà thơ.

- Nghệ thuật: Sử dụng các biện pháp tu từ ẩn dụ, so sánh gợi cảm, hình ảnh tươi sáng,